بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی

امروزه حجم انتشــار مطالب به اندازه ای رشد کرده است که آن را پديده انفجار اطلاعات نام نهاده اند. اين مســئله به این معناست که حتی در حوزه های بســيار تخصصی هم نمی توانيم ادعا کنيم که از تمام اطلاعات موجود مطلع هســتيم و آن ها را گردآوری کرده ايم. در کنار مشــکل فوق، کمبود منابع مالی کتابخانه ها نيز معضلی اساسی است.

درباره عملکرد بایگانی ریلی  بیشتر بدانید.

مشکلات ديگری مانند تأسيس فضای جديد برای افزايش مجموعه، قفسه بندی کتابخانه، سازماندهی، حفاظت و نگهداری منابع اطلاعاتی نيز وجود دارد؛ به طوری که با فرض تأمين بودجه تهيه منابع اطلاعاتی، کتابخانه ها از تأمين ساير هزينه ها عاجزند.

به منظور بهبود مديريت منابع کتابخانه، طراحی مجدد فضا، دستيابی به منابع و کنترل استفاده از منابع و همچنین به دست آوردن اطلاعات دقيق در مورد استفاده از کتاب در کتابخانه، ضروری است. يکی از مشکلاتی که بیشتر کتابخانه ها مدت طولانی است با آن روبه رو بوده اند، گسترش مجموعه های کتابخانه و پيکربندی مجدد فضا است. هر سال منابع بسياری منتشر می شوند. کتابخانه ها درگير گردآوری منابع تازه انتشار يافته اند و اين منابع را در قفسه ها برای مطالعه خوانندگان قرار می دهند. امروزه بیشتر کتابخانه ها حداکثر پتانسيل مد نظر در روزهای تأسیس مجموعه را استفاده کرده اند.

درباره تفاوت کمد بایگانی و کمد بایگانی ریلی شرکت اوژن  بیشتر بدانید.

معضل رشد نامحدود منابع جديد در برابر محدوديت های فضای فيزيکی کتابخانه برای محصولات بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی، به نگرانی بزرگی برای کتابداران و مديران کتابخانه ها تبدیل شده است بیشــتر کتابخانه های تحقيقاتی اروپا و برخــی از کتابخانه های اياالت متحده آمریکا “رشد صفر درصدی” و “وجین” منابع را در سياست های مجموعه های خود لحاظ کرده اند.

درباره تفاوت کمد کتابخانه و کمد کتابخانه ریلی شرکت اوژن  بیشتر بدانید.

برنامه کاربری آن ها به اين اصل مربوط اســت کــه برخی از کتاب ها هرگز استفاده نمی شــوند و بايد از مجموعه کتابخانه خارج شوند. به ناچار از وجين، بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی منابع استفاده می کنند که در اين زمینه معيارهای کتابخانه بسيار مهم است و با بررسی ميزان استفاده از کتاب ها مشخص می شود. اســتفاده از راهبرد وجين، بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی شاید ضمانتی برای رشد صفر درصدی منابع کتابخانه باشد؛ چرا که با وجين منابع، فضای الزم برای منابع جديد باز می شود و در عين حال فضای مجموعه، به طور کلی تغيير نمی کند.

نقش و جایگاه کتابخانه های عمومی در یک جامعه ایجاب می نماید تا مسئولین با دقت نظر بیشتر نسبت به تبین نظام اطلاع رسانی کشور از طریق کتابخانه هاي عمومی اقدام نمایند.

درباره کمد بایگانی کشویی شرکت اوژن  بیشتر بدانید.

نقش های قابل تصور کتابخانه های عمومی در جامعه می تواند شامل موارد زیر باشند:

نقش کتابخانه های عمومی در سرمایه گذاری فکری
نقش کتابخانه های عمومی در سرمایه اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در امنیت اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی درافزایش سواد عمومی و اطلاعاتی
نقش کتابخانه های عمومی درتبادل فرهنگی و ارتقاي سطح فرهنگی
نقش کتابخانه های عمومی در مدیریت عمومی و مسائل سیاسی و اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در بهداشت روانی فردی و اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در تقلیل بزهکاری اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در گسترش انضباط شهری و روستایی
نقش کتابخانه های عمومی در تقلیل افسردگی و تقویت نشاط عمومی
نقش کتابخانه های عمومی در مبارزات طبقاتی و تقویت بنیان های عدالت اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در برگزاری کارگاه های عمومی به منظور بالا بردن توان فکری و اجرایی جامعه
نقش کتابخانه های عمومی در کمک به معلولان اجتماعی
نقش کتابخانه های عمومی در تحکیم روابط خانوادگی
نقش کتابخانه های عمومی در ایجاد بانک های اطلاعات عمومی

ساختمان کتابخانه

در مورد ساختمان کتابخانه، بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی سلسله تصمیماتی برای طراح وجود دارد که می توان آن را به صورت عمل و تحقیق توصیف کرد. قبل از هرچیز شاید هیچ نوع تجهیزات کتابخانه ای، بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی در بین نباشد و طراح شاید مجبور باشد کـه برنامه کوتاه مدتی را ضمن تدوین اقدامات موقتی عرضه کند. اگر وضع و موقعیت تا اندازه پیشرفته و رو به راه باشد یک بررسی و ارزیابی از موجودی وسائل حاضر مورد نیاز می باشد. وسائل موجـود تـا چـه انـدازه کافی می باشند.آیا محل و مکان آن ها قابل قبول است؟ می توان اقداماتی با هزینه کم برای اصـلاح و بهتـر کردن آن ها انجام داد؟

پس نه تنها باید ساختمان کتابخانه ها، بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی در نظر گرفته شوند بلکه لازم است که زمین کتابخانه نیز مـورد توجـه باشد. طراح باید حداقل معیارهای مربوط به زمین کتابخانه را ارائه دهد بعضی اوقات فشار رویـدادها آنچنـان است که طراح شاید مجبور به مذاکره و گفت و گو با مسئولان دولتی درباره زمین کتابخانه باشد.

این درصورتی است که ساختمان کتابخانه برای اجتناب از هزینه های اضافی به استانداردهای موجـود متکـی باشد در شهرهای بزرگتر این نوشته ها مختص به یک ساختمان خواهد بود اما درمورد کتابخانه های شعبه یـا کتابخانه های مراکز بازار طرح های استاندارد شاید خیلی بهتر باشند.

گفته می شود که می توان بدون برنامه ریزی موفق شـد امـا نمی توان بدون برآورد هزینه ها به موفقیت نائل آمد. با علم به هزینه های بـالای احـداث سـاختمان و اینکـه هزینه های حاصله از پول کتاب ها و کارمندان کسر می شود طراح و برنامه ریز باید به موارد مهمتر توجـه بیشتر داشته و طرح های باز را بدون اینکه کف اطاق ها آکنده از قفسه کتاب ها باشد درنظر بگیـرد چـون فضای ساختمان کتابخانه در سال های اول فوق العاده با ارزش و مهم است و شرکت اوژن سیستم جهان با تولید قفسه کتابخانه ریلی توانسته است به این مهم دست پیدا کند و به بسیاری از چالش ها در بایگانی و نگهداری کتاب ها راه حل مفیدی ارائه دهد.

همچنین مقاله ضرورت آشنایی با انواع سیستم های بایگانی را مطالعه کنید.

طراح و برنامه ریز همچنین باید مسائل مربوط به کتابخانه های سیار یا قفسه کتابخانه های ریلی را درنظر بگیرد کـه بـه ظرفیـت نظـام کتابخانه ای و شبکه جاده ها و معیارهای مردمی که باید خدمات را به آن ها ارائه داد بستگی دارد. علاوه بر تهیه کتابخانه های سیار نبایـد تهیـه وسـایل نقلیـه برای تحویل منابع را از نظر دور داشت و همانطور که قبلا گفته شد بین موجودی ثابت و موجـودی کتـاب هایی که به طور سیار مورد استفاده قرار می گیرند باید تصمیم گیری شود تا بتـوان در تعـداد وسـایط نقلیـه برای تحویل آن ها نیز تصمیم گرفت.

نمی توان کاملا روی این موضـوع تاکیـد کرد که جهت تضمین آینده سالم برای خدمات کتابخانه و بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی لازم است که هزینه هـای نگهـداری دراز مـدت و همین طور هزینه های توسعه مراحل اولیه باید در نظر گرفته شود. ساختمان کتابخانه ها و وسایط نقلیـه تنهـا راه های ارائه خدمات است که به موجودی کتاب ها و کارمندان بستگی دارد. طرح نهائی باید به تعداد سال هایی تنظیم شود که در آن سالها احتمال فراهم سـاختن موجـودی و بایگانی و قفسه بندی کتابخانه های عمومی اسـت . برنامـه ریزي نهائی شاید متناسب با طرح کلی باشد که مطابق آن هزینه هاي سرمایه گـذاري بـه طـور نامرتـب در بعضی سالها شدیدا کاهش داشته و در بعضی سالها از کاهش کمتری برخوردار باشد و طراح توسعه کتابخانـه باید با در نظرگرفتن این موقعیت ها طرح مرحله ای خود را تغییر دهد. محاسبه هزینه های هر واحد می تواند با مقایسه خدمات کتابخانه ها در کشورهای مختلف انجام گیرد تصمیماتی باید اتخاذ شود که آیـا موجـودی اولیه کتاب ها باید به عنوان هزینه سرمایه در نظر گرفته شده یا به عنوان هزینه مالیاتی محسوب شـوند و بـرای باز پرداخت پول سرمایه و طول زمان آن راه های مختلفی پیش روی حسابدار کتابخانه وجود دارد.

اوژن ، کیمیاگر فضا در دنیای بایگانی اسناد و انبار کالا

منبع: www.ozhanco.com