قفسه بندی انبار مواد شیمیایی
مناطق قفسه بندی انبار مواد شیمیایی در محیط آزمایشگاه های آکادمی شامل انبارهای مرکزی، انبارها، مناطق کار آزمایشگاهی، کابینت های انبارداری، یخچال و فریزر می باشد. الزامات قانونی و همچنین روش های توصیه شده برای ذخیره و قفسه بندی انبار مواد شیمیایی وجود دارد.
نکته: درباره انتخاب مناسب جهت قفسه بندی انبار خود بیشتر بدانید.
این مقاله اطلاعات مربوط به خطرات مربوط به ذخیره مواد شیمیایی را ارائه می دهد و در مورد اقدامات احتیاطی مناسب مشاوره می دهد.
بخش شیمی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که به در صنایع زیر قابل مشاهده می باشند:
پلاستیک
لاستیک
دارویی
لاک
رنگ
مواد منفجره و نفتی
درباره تفاوت ایزی راک و ایزی راک ریلی شرکت اوژن بیشتر بدانید.
محصولات موجود در مثال های زیر مواد شیمیایی هستند:
رنگ و لاک کارگاه نقاشان
مواد تمیز کننده و ضد عفونی کننده یک شرکت نظافتی
روغن، حلال ها و رقیق کننده ها در یک تعمیرگاه
فوم های ساختمانی، بقایای سیمان یک شرکت ساختمانی
بطری های گاز با استیلن، اکسیژن، گازهای مایع
برای مواد خطرناکی که در محل کار نگهداری می شوند و یا در شرایط ذخیره سازی به اصطلاح ذخیره سازی موقت برای نیازهای تولیدی نگهداری می شوند، باید اقدامات احتیاطی معادل ذخیره سازی ایمن در قفسه بندی انبار آن ها انجام شود.
درباره تفاوت قفسه بندی پالت راک و قفسه بندی پالت راک اتوماتیک شرکت اوژن بیشتر بدانید.
خطرات در درجه اول زمانی رخ می دهند که مواد شیمیایی در نتیجه نشت آزاد می شوند.
همچنین مقاله امنیت لیفتراک در انبار را مطالعه کنید.
دلایل احتمالی ناشی از نشت مواد شیمیایی در انبار
1- آسیب مکانیکی ظروف یا قفسه ها
حمل و نقل داخلی، احتمالاً همراه با روشنایی ناکافی
انباشته بیش از حد یا خطرناک
اضافه بار در قفسه بندی انبار
کف های ناهموار یا شیب دار در انبار کج یا جمع کردن کالاهای ذخیره شده
2- فرسوده شدن ظروف یا قفسه های فیزیکی یا شیمیایی ناشی از وجود پلاستیک
تاثیر مدت زمان انبارداری در کاهش ارتجاعی و شکنندگی بودن پلاستیک
پلاستیک ها در مقابل نور و به خصوص اشعه ماوراء بنفش شکننده می شوند
کاهش دما تاثیر مستقیمی بر شکنندگی و ارتجاعی بودن پلاستیک و فلزها می گذارد
نرم شدن پلاستیک در اثر حرارت
خوردگی مواد فلزی در اثر واکنش پذیری با هوا
تعامل و واکنش جنس مواد ظروف با کالاهای ذخیره شده در آن
3- اثرات جسمی یا شیمیایی ناشی از کالاهای ذخیره شده
تبلور سرد، ترک خوردن بطری ها با محلول های آبی
افزایش حرارت فشار داخلی به دلیل فشار بخار، تحریک تجزیه در محصولات بی ثبات حرارتی
نور، به خصوص تابش اشعه ماوراء بنفش باعث واکنش های شدید در مواد تشکیل پراکسیدها یا محصولاتی که ممکن است پلیمریزاسیون شوند
مدت زمان نگهداری (از جمله زمان حمل و نقل) ایجاد تخریب در محصولات بی ثبات حرارتی
درباره تفاوت قفسه بندی پانل راک و قفسه بندی پانل راک ریلی و قفسه بندی پانل راک ریلی اتوماتیک شرکت اوژن بیشتر بدانید.
4- دست زدن به کار باز
پر کردن و دفع لک
باز کردن
اثرات احتمالی عبارتند از:
5- آتش سوزی / انفجار
6- خطرات سلامتی
تحریک
مسمومیت
سوختگی / خوردگی
سوختگی در اثر گرما و سرما
حساسیت
تنگی نفس
مشکل تنفسی
7- آسیب محیطی
8- خسارت ملک
فرآیندهای کار و شرایط عملیاتی
به عنوان بخشی از ارزیابی ریسک برای ذخیره سازی مواد شیمیایی در قفسه بندی انبار آن ها نکات زیر باید در نظر گرفته شود:
تحویل و حمل و نقل
قرار دادن در انبار
برداشت کالاها از قفسه بندی انبار موجودی ها
ذخیره سازی یا قفسه بندی انبار
حمل و نقل در داخل انبارها
حذف مواد شیمیایی آزاد شده
سازماندهی و بهره برداری از انبار قفسه بندی مواد شمیایی
مفهوم قفسه بندی انبار مواد شیمیایی نمای کلی از جنبه های ایمنی ذخیره سازی را نشان می دهد. این مورد برای تشخیص نواقص احتمالی مربوط به ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند به عنوان پایه ای برای مراحل تصویب و صدور مجوز مورد استفاده قرار گیرد. این موارد شامل:
• شرح شرایط محلی و محیط اطراف قفسه بندی انبار
• توصیف ساخت و ساز اتاق نگهداری از جمله مفهوم محافظت در برابر آتش، اقدامات فنی و سازمانی
• تعریف مناطق برای جوی های احتمالی انفجار یا اشاره به سند حفاظت از انفجار
• نوع انبار و تعریف انواع ظروف برای نگهداری
• خواص، مقدار و کلاس های نگهداری مواد شیمیایی در قفسه بندی انبار
ارزیابی خطر
هدف از ارزیابی ریسک، شناسایی همه خطرات برای افراد و محیط زیست است. براساس این خطرات، اقدامات حفاظتی لازم تعریف شده است. مستندات ارزیابی ریسک را می توان در مفهوم قفسه بندی انبار ادغام کرد.
منبع اطلاعات
منابع اطلاعاتی اصلی برای ارزیابی ریسک برای ذخیره مواد شیمیایی عبارتند از:
• برچسب زدن
• نسخه واقعی برگه داده ایمنی
• اطلاعات تکمیلی از سازنده
• انتشارات و بانک های اطلاعاتی مؤسسات و سازمان های پیشگیری
• ادبیات مربوطه
برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله ویژگی های انبار های مواد شیمیایی و سموم را مطالعه نمایید.
فرایندهای کاری و شرایط عملیاتی
به عنوان بخشی از ارزیابی ریسک برای ذخیره سازی مواد شیمیایی، نکات زیر باید در نظر گرفته شود:
تحویل و حمل و نقل
قرار دادن در انبار
برداشت کالاها از موجودی
قفسه بندی انبار
حمل و نقل در داخل انبارها
حذف مواد شیمیایی منتشر شده
ظروف خالی پاک نشده و ظروف خالی تا حدی نیاز به توجه ویژه دارد، به عنوان مثال، وقتی مایعات قابل اشتعال در این ظروف قرار می گیرند می توانند مخلوطی از گازهای منفجره هوا را تشکیل دهند. بنابراین باید با این ظروف هم باید مثل ظروف پر رفتار شود، با این تفاوت که این ظروف باید جدا از سایر ظروف نگهداری شوند و به صورت واضحی برچسب گذاری گردند.
در صورت پر شدن و انتقال مواد شیمیایی، اتاق ذخیره سازی به یک محل کار تبدیل می شود. بنابراین مجبور است الزامات مربوطه را برآورده سازد. بسته به نوع مواد شیمیایی اقدامات اضافی مورد نیاز است.
درباره تفاوت قفسه بالکن و قفسه ریلی انبار و قفسه الکتریکی شرکت اوژن بیشتر بدانید.
اتمسفر بالقوه انفجاری
اگر ممکن است مخلوطی از هوا و گازهای قابل اشتعال، بخارات، گرد و غبار یا پودرها اتفاق بیفتد، در ارزیابی ریسک باید به نکات زیر توجه شود:
• باید امکانات شکل گیری جوهای انفجاری مشخص شود
• مناطق بالقوه انفجاری و مناطق خارجی اعلام شوند
• اقدامات حفاظتی باید برقرار شود.
الزامات اساسی و اقدامات
مکان ها و اتاق های ذخیره سازی
مواد شیمیایی هرگز نباید در مکان هایی نگهداری شوند که ممکن است خطر بیشتری را برای مردم به دنبال داشته باشد. چنین مکان هایی به ویژه مسیرهای مهم از جمله راه پله ها، راهروها، خروجی های اضطراری و مسیرهای فرار، معابر باریک و حیاط های باریک محوطه است.
مکان های نامناسب برای ذخیره سازی از جمله موارد دیگر مکان های تفریحی، اتاق های آماده به کار، استراحت، ایستگاه های پزشکی یا اسکان در طول روز، اتاق های مسکونی و خرده فروشی و همچنین زیرزمین های ساختمان های مسکونی است.
موارد مورد نیاز ظروف و بسته بندی
ظروف و بسته بندی مواد شیمیایی باید به اندازه کافی در برابر ضربه مکانیکی، حرارتی و شیمیایی مربوط به حمل و نقل (داخلی) مقاوم باشند. در صورت تحقق الزامات بسته بندی یا ظروف برای حمل و نقل کالاهای خطرناک، این الزامات برآورده می شوند.
مواد شیمیایی باید در ظروف اصلی نگهداری شوند. اگر مواد شیمیایی در ظروف اصلی ذخیره نمی شوند، باید اطمینان حاصل کرد که ظروف انبار مناسب و با برچسب صحیح هستند. مواد خطرناک فقط در بسته های بسته یا ظروف بسته نگهداری می شوند.
حداقل باید نام هر ماده در هر ظرف یا بسته مشخص شود. علاوه بر این، مواد خطرناک و آماده سازی ها و مخلوط ها باید با نماد مربوطه (تصویر) و همچنین عبارات خطرات، و عبارات احتیاطی، برچسب گذاری شوند.
مواد شیمیایی نباید به دلیل شکل یا برچسب هایی با ظروف یا بسته های حاوی مواد غذایی در ظروف یا بسته هایی که می توانند با هم مخلوط شوند ذخیره شوند.
بسته بندی و ظروف که دارای “برچسب های رو به بالا” هستند، باید بر این اساس ذخیره شوند.
ارتفاع قفسه بندی انبار مواد شیمیایی
حداکثر ارتفاع قفسه ها باید به گونه ای انتخاب شود که خطر سقوط ظروف وجود نداشته باشد. نکات زیر باید در نظر گرفته شود:
محدودیت های انباشته برای بسته های خاصی (به عنوان مثال برای IBC کنسول)
پایداری مکانیکی ظرف پایین در رابطه با بار فوق (خصوصاً برای بسته بندی کارتن / مقوا)
مقاومت مکانیکی ظرف در صورت سقوط (به ویژه برای بطری)
خطر برای کارگران با کج کردن پشته ها (به ویژه به دلیل آسیب مکانیکی ظرف در پایین)
توصیه می شود ارتفاع پشته یا قفسه بندی انبار را به 3 متر محدود کنید.
طرح ذخیره سازی / لیست سهام
برای مدیریت انبار باید یک برنامه ذخیره سازی با اطلاعات دقیق در مورد مکان و میزان مواد شیمیایی مختلف ایجاد شود. در صورت بروز آتش سوزی یا نشت، این طرح به شما امکان می دهد تا به سرعت نوع محصولات ذخیره شده و مقادیر دقیق را تعیین کنید.
برنامه ذخیره سازی و قفسه بندی انبار باید شامل موارد زیر باشد:
شرح مواد شیمیایی ذخیره شده
طبقه بندی مواد شیمیایی یا داده های مربوط به خواص خطرناک آنها
حداکثر حجم کل ذخیره و مقدار واقعی، طبقه بندی شده با معیارهای خطرناک معنی دار، به عنوان مثال، طبق کلاس خطر، طبقه مواد وکلاس ذخیره سازی
نشانه گذاری از محفظه های ذخیره سازی، که شامل مواد شیمیایی مختلفی هستند.
ذخیره سازی ترکیبی
در صورت افزایش خطر ممکن است مواد شیمیایی در کنار هم قرار نگیرند. به عنوان مثال هنگامی که،
مواد خاموش کننده مختلف مورد نیاز است
شرایط دمای مختلف مورد نیاز است
انتشار و تعامل همزمان ممکن است منجر به تشکیل گازهای قابل اشتعال یا سمی شود.
مواد مخدر، مواد غذایی یا خوراک دام، مواد آرایشی و مواد محرک نباید در همان منطقه به عنوان مواد شیمیایی سمی و بسیار سمی (مواد سمی حاد رده 1-3)، مواد سرطان زا ، جهش زا و تولید مثل مواد شیمیایی سمی ذخیره شوند.
همه مواد دیگر نباید در مجاورت هم انبار شوند. توصیه می شود حداقل فاصله 2 متر را رعایت کنید.
ذخیره مواد شیمیایی با خواص خطرناک مختلف در کنار هم ممکن است در صورت نشت همزمان و اختلاط همزمان، منجر به واکنش های خطرناکی شود. به عنوان مثال:
مواد شیمیایی ممکن است با یکدیگر واکنش نشان داده و گازهای سمی مانند اسیدها و کلریت ها تولید کنند.
اسیدها و پایه ها می توانند با یکدیگر واکنش خشن نشان دهند و باعث ایجاد پاشش شوند.
تماس با مواد شیمیایی قابل اشتعال و اکسید کننده ممکن است باعث بروز حریق یا حتی انفجار شود.
چنین مواد شیمیایی “ناسازگار” باید جداگانه از یکدیگر نگهداری شوند. علاوه بر این، باید اقدامات لازم برای جلوگیری از تماس آن ها در صورت وجود نشت صورت گیرد. بسته به مقدار ذخیره شده ظروف باید در قابل حمل جداگانه یا در محفظه های ذخیره سازی مختلفی که توسط دیوارهای آتش جدا شده اند، قرار دهید.
هنگام تهیه کالا برای تحویل و راه اندازی، قوانین بارگیری مختصر برای حمل و نقل باید رعایت شود.
ويژگي هاي انبار هاي مواد شيميايي و سموم
1.انبار مواد شيميايي به محلي اطلاق مي گردد كه انواع تركيبات شيميايي و سموم به اشكال مختلف گاز ، مايع و جامد در آن بطور وقت نگهداري مي شود و بر دو دسته انبار كوچك و انبار بزرگ مي باشد .
2.انبار كوچك به انبار هايي اطلاق مي گردد كه داراي مساحت حداكثر 100 متر مربع 1 متر نباشد بوده و عرض راهرو داخل آن كمتر از 5
3.انبار هاي بزرگ به انبارهايي اطلاق مي گردد كه داراي مساحت بيش از 100 متر مربع باشد .اين گونه انبارها چنانچه مجهز به وسايل مكانيكي يا موتوري حمل و نقل باشد ، راهروها مي بايست متناسب با عبور وسايل مذكور منظور گردد . راهروي طولي بايد تا انتهاي انبار خالي از كالا بوده و با رنگ سفيد از دو طرف خط كشي و مشخص شده باشد.
4.محل انبار مي بايستي به نحوي انتخاب گردد كه حداقل سه جهت اطراف ساختمان به لحاظ دسترسي خودرو هاي امدادي و وسايل اطفاء حريق و ارسال تجهيزات ضروري در شرايط اضطراري آزاد باشد .
5.محل انبارهاي بزرگ مي بايست دور از مناطق مسكوني ، مدارس ، فروشگاهها ،بيمارستانها ، بازار ميوه جات ، منابع آب آشاميدني و ذخاير آب احداث گردد . ضمناً احداث اين انبارها در مناطقي كه سطح آبهاي زير زميني بالا مي باشد ممنوع است .
6.دفتر انباردار بايد جدا از منطقه نگهداري سموم و مواد شيميايي باشد .
7.علاوه بر درب اصلي انبار بايستي درهاي اضطراري نيز در نظر گرفته شود.
8. درب ها بايستي مجهز به قفل ايمني و ميله هاي حفاظتي بوده ، پنجره ها و هواكش ها نيز بايد به ميله هاي حفاظتي مجهز بوده تا ورود افراد غير مسئول ممانعت شود.
9.چنانچه از وسايل جانشيني ديگري براي هواكش و نور استفاده مي شود اجباري براي ساخت پنجره نمي باشد. در غير اينصورت بايد پنجره ها سايه بان داشته تا از ورود نور مستقيم خورشيد ممانعت شود .
10.كف انبار بايستي با خط كشي بلوك بندي و شماره گذاري شود و در كنار هر بلوك راهروهايي به عرض حداقل 1 متر جهت جابجايي ، بازرسي عبور هواي آزاد در نظر گرفته شود هر بلوك بايستي حاوي تنها يك محموله با مشخصات يكسان باشد.
11.علائم هشدار دهنده بايستي در خارج از انبار به زبان فارسي نصب گردند. علائم خطر سموم ، آتش زايي و عدم اجازه ورود به افراد غير مسئول از جمله علائم هشدار دهنده مهم است .
12. ديوارها و سقف و سرپناه تمام انبارها بدون استثناء بايد از مصالح غير قابل اشتعال ساخته شود ، بكاربردن چوب ، تخته ، پلاستيك و خرپا هاي چوبي و تخته اي در ساختمان انبارها بكلي ممنوع است . اجزاء مقاوم نظيرخرپاها و تير آهن و يا حمال هاي بتوني با مصالح غير قابل اشتعال بايد به طريقي عايق كاري شوند كه در برابر آتش سوزي براي مدت حداقل دو ساعت و ستونها براي مدت 3 ساعت مقاومت نمايند .
13.كف تمام انبارهابايد بتون يا سنگ فرش بوده و نسبت به مواد شيميايي و سموم غير قابل نفوذ باشد . شيب و آبروي كف محوطه طوري باشد كه مايعات در زير كالا ها جمع نشود همچنين صاف بوده ، لغزنده نباشد و فاقد هر گونه ترك و يا شكاف باشند.
14.در انبار هاي بزرگ مواد شميايي و سموم ، هرگونه زه كشي بايد براي دفع فاضلاب به حوضچه اي متصل باشد تا از ورود فاضلاب به درون آبراهها و يا مجاري فاضلاب عمومي جلوگيري شود .
15.ميزان و مقدار ذخيره آب مورد لزوم آتش نشاني و همچنين سيم كشي برق و تناسب قطر سيم هاي برق با بار الكتريكي لازم و نيز كليد ضد جرقه در كليه انبارها بر حسب دستور العمل ها بايد در نظر گرفته شود .
16.محوطه انبار ها بايد عاري از پوشال ، خاشاك و خرده چوب و كاغذ و ساير مواد زائد قابل اشتعال باشد .
17.انبارها مي بايست به تناسب موادي كه از آنها نگهداري مي شود مجهز به وسايل ضروري اطفاء حريق مطابق استانداد هاي سازمان آتش نشاني باشد.
18.در كليه انبارهاي مواد شيميايي و سموم نصب سيستم هاي هشدار دهنده اجباري است .
19.روشنايي طبيعي انبارها مي بايستي به گونه اي طراحي گردند كه مواد شيميايي و سموم موجود در آنها در معرض تابش مستقيم نور خورشيد قرار نگيرند.
اوژن ، کیمیاگر فضا در دنیای بایگانی اسناد و انبار کالا
منبع: www.ozhanco.com